Bé Anh sinh ra với 4 ngón cái ở hai bàn tay giống như càng cua, hai ngón phụ kém phát triển, không hoạt động. Đến 8 tháng tuổi, bé được bác sĩ phẫu thuật cắt ngón thừa, chuyển gân, tạo hình nhằm tăng cường khả năng cầm nắm cho ngón chính.

Còn bé Minh có hai ngón cái dính nhau ở bàn chân phải làm lệch trọng tâm chân, khó đi lại. Lúc bé 11 tháng tuổi, bác sĩ phẫu thuật tách và loại bỏ ngón phụ, cắt xương, ghép da, chuyển gân và nắn trục cho ngón chính.

Thừa ngón là dị tật phổ biến, có thể phát hiện trước hoặc sau sinh. Bé Anh và Minh là hai trong nhiều bệnh nhi bị dị tật thừa ngón bẩm sinh, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM phẫu thuật. Gia đình của hai bé không có ai bị dị tật này.

Đa ngón tay, chân ở trẻ biểu hiện với nhiều dạng khác nhau như ngón thừa liên kết với ngón chính bằng một mô mềm, kém phát triển hoặc sao chép ngón chính kết cấu phức tạp. Đây có thể là khiếm khuyết riêng lẻ hoặc liên quan đến các dị tật bẩm sinh khác.

Nguyên nhân dị tật có thể do di truyền hoặc môi trường. Nếu người thân từng mắc dị tật này hoặc các hội chứng rối loạn di truyền khác, trẻ có nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh. Thai phụ mắc các bệnh rubella, herpes, lupus ban đỏ…, thai nhi có thể bị dị tật thừa ngón. Các yếu tố khác như thai phụ trên 35 tuổi, hút thuốc, uống rượu, tiếp xúc với chất độc, chất phóng xạ cũng làm tăng khả năng trẻ bị thừa ngón bẩm sinh.

BS.CKII Nguyễn Đỗ Trọng, chuyên khoa Ngoại nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết trẻ bị dư ngón tay, chân ở vị trí ngón cái hoặc các ngón giữa, khiến hoạt động tinh (cầm, nắm…) của bàn tay gặp khó khăn hoặc làm lệch trục chân. Những trường hợp này nên can thiệp sớm, khoảng ba tháng tuổi. Trường hợp dính ngón, ngón phụ phát triển kém, ảnh hưởng hoặc làm biến dạng ngón chính, cần phẫu thuật trước một tuổi.

“Phẫu thuật là phương pháp duy nhất điều trị dị tật này”, bác sĩ Trọng nói. Trẻ nên được phẫu thuật trước 12 tháng tuổi nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ, bảo tồn chức năng ngón, tránh ảnh hưởng tâm lý khi nhận thấy bản thân khác biệt bạn bè.

Để phòng ngừa nguy cơ trẻ sinh ra thừa ngón, bác sĩ Trọng khuyến cáo phụ nữ tránh uống rượu bia, hút thuốc lá, chất kích thích trong vòng 6 tháng trước khi mang thai và trong thai kỳ. Thai phụ tiêm phòng đầy đủ, bổ sung vitamin, khoáng chất (nhất là canxi, sắt, axit folic) theo chỉ định của bác sĩ.

Tật đa ngón di truyền trội nhưng không nguy hiểm, có thể phẫu thuật sau sinh hoặc vợ chồng bị dị tật thừa ngón nên sàng lọc phôi, thụ tinh trong ống nghiệm. Phương pháp này nhằm loại trừ phôi bất thường nhiễm sắc thể do di truyền, chọn phôi tốt tăng cơ hội sinh con khỏe mạnh.

Ngọc Châu

*Tên người bệnh đã được thay đổi